Wat is buitenspel?

De buitenspelregel is vooral in het leven geroepen om een eerlijker, dynamischer en interessanter spel te krijgen. Het heeft ook gezorgd voor een nieuwe tactiek: de buitenspelval. Bij deze tactiek zorgt de tegenstander ervoor dat een speler buitenspel komt te staan. Door dat op een slim moment te doen, kunnen spelers een aanval voorkomen. Is de buitenspelval succesvol? Dan kan het team zelfs beloond worden met een indirecte vrije trap, doordat de tegenstander strafbaar buitenspel stond.

De buitenspelval werkt als volgt: de achterste verdedigers van een team zetten plots een paar stappen richting het midden van het veld. Dit zorgt ervoor dat de tegenstander plotseling buitenspel staat. Dat hoeft nog niks te betekenen, maar heeft wel invloed op het spel wanneer de tegenstander op dat moment actief mee gaat spelen. Hij begaat dan een overtreding, soms zonder het zelf door te hebben.

Meestal passen teams deze tactiek toe wanneer de tegenstander op het punt staat om een lange bal richting het doel te spelen. Door de aanvaller bij het doel ineens buitenspel te zetten, mag hij deze pass niet aannemen. Dit komt goed van pas wanneer alle verdedigers verder richting het middenveld staan. Zij hoeven niet richting het doel te sprinten om een doelpoging te blokkeren. Een buitenspelval komt ook voor bij standaardsituaties zoals een corner. Door de verdediging slim terug te laten trekken, staat het andere team buitenspel en is een eventuele goal ongeldig.

De buitenspelval werkt niet wanneer een aanvaller van het andere team al actief aan het meespelen is. Buitenspel staan is namelijk pas strafbaar wanneer je aan een actie begint vanuit een buitenspelpositie. Is een speler al met een actie bezig en staat hij plotseling buitenspel? Dan is er niets aan de hand. Een team moet de buitenspelval dus goed timen om zoveel mogelijk uit deze tactiek te halen.

Vraag je iemand: wat is buitenspel bij voetbal? Dan krijg je vaak het antwoord dat dit een overtreding is. Dat hoeft niet altijd zo te zijn, want je mag als speler gewoon buitenspel staan tijdens een voetbalwedstrijd. Er zijn twee situaties waarbij deze positie in het veld wel een overtreding oplevert: hinderlijk buitenspel en strafbaar buitenspel.

Bij hinderlijk buitenspel staat een speler stil en speelt hij niet actief mee. Toch veroorzaakt hij hinder, bijvoorbeeld door het zicht van de keeper te belemmeren. Ook het blokkeren van een pass terwijl je buitenspel staat is niet toegestaan, zelfs wanneer je gewoon stilstaat. Deze regel voorkomt dat spelers zonder actief mee te spelen toch voordeel halen uit hun buitenspelpositie.

Er is sprake van strafbaar buitenspel wanneer je actief mee gaat spelen vanuit een buitenspelpositie. Schopt een medespeler de bal jouw kant op terwijl je buitenspel staat? Dan mag je pas achter de bal aan zodra je niet meer buitenspel staat. Meespelen vanuit een buitenspelpositie is strafbaar omdat het te veel voordeel oplevert. Aanvallers krijgen het namelijk te makkelijk wanneer zij bij de goal mogen wachten tot ze een goede pass krijgen. 

De buitenspelregels wekken de indruk dat je als voetbalspeler nooit tussen de voorlaatste verdediger en de goal mag staan wanneer je actief voetbalt. Toch is dat niet helemaal waar. Er zijn verschillende buitenspel uitzonderingen waarbij iemand wel actief mee mag spelen, terwijl hij ook buitenspel staat. Wij zetten deze uitzonderingen voor je op een rij.

Zo is het niet mogelijk om buitenspel te staan op je eigen helft. Zijn alle tegenstanders naar je eigen speelhelft gekomen en sta je plotseling tussen de voorlaatste verdediger en de goal van de tegenstander? Dan is er alsnog geen sprake van buitenspel. De buitenspelregel gaat alleen op wanneer je op de helft van het andere team staat. Het is bovendien uitzonderlijk wanneer alle spelers uit het andere team plotseling op je eigen speelhelft staan.

Je staat ook niet strafbaar buitenspel wanneer de tegenstander je opzettelijk de bal toespeelt. Speelt een tegenstander de bal direct door naar jou terwijl je wel buitenspel staat? Dan is dat niet jouw fout. Dit is natuurlijk om te voorkomen dat teams een indirecte vrije schop willen verdienen door de tegenstander een overtreding te laten begaan. Het is natuurlijk wel strafbaar om zelf de bal van een tegenstander te onderscheppen wanneer je buitenspel staat.

Verder is buitenspel staan niet strafbaar wanneer je de bal direct ontvangt uit een doelschop, hoekschop of inworp. De regel geldt dus alleen tijdens het actieve spel. Het is niet toegestaan om buitenspel te spelen wanneer je de bal indirect ontvangt, bijvoorbeeld via een teamgenoot.