De spelregels van hockey

Om de sport te kunnen spelen en begrijpen, is het natuurlijk belangrijk dat je op de hoogte bent van de (basis)regels. Hockey is een innovatieve sport waar regelmatig nieuwe spelregels worden uitgeprobeerd om het spel sneller of actractiever te maken. Maar de basisregels veranderen nooit. Wij leggen deze hockeyspelregels van de KNHB (de Koninklijke Nederlandse Hockeybond) voor je uit.

• We beginnen met de meest voor de hand liggende en makkelijkste regel: je mag de bal alleen spelen met je hockeystick en dus niet raken met je voeten of andere lichaamsdelen. Keepers zijn een uitzondering op die regel en mogen zowel met de stick als hun lichaam spelen. Daarom is de uitrusting van keepers ook een stuk uitgebreider dan van veldspelers. Verder zijn de volgende basisregels en -begrippen goed om te weten:

• Spelers mogen de bal alleen met de platte kant van de hockeystick spelen (een hockeystick heeft ook een bolle kant, hiermee mag niet gespeeld worden). Hockey kent geen links- of rechtshandige hockeysticks, dus of je links- of rechtshandig bent maakt niet uit. Bij alle hockeysticks zit de platte kant dus aan dezelfde kant.

• Het doel van hockey is om te scoren bij de tegenstander. In tegenstelling tot andere sporten, kan dit bij hockey NIET van overal op het veld, maar alleen in het scoringsgebied; de cirkel.

• De bal raken met je voet (of andere lichaamsdelen) is niet toegestaan. Als de bal op je voet komt, zal de scheidsrechter fluiten voor 'shoot' en krijgt de tegenstander de bal. Verderop lees je meer over de verschillende overtredingen die er zijn.

Hockey wordt (net als voetbal) gespeeld met 11 tegen 11. Een hockeyteam bestaat dus uit 11 spelers, waarvan tien veldspelers en één keeper. In totaal mag het team uit maximaal 16 spelers bestaan, waarvan er dus 5 wisselspelers zijn. Tijdens een hockeywedstrijd mogen de spelers onbeperkt doorwisselen. Iedereen komt dus aan spelen toe!

• Aangezien een hockeyveld best groot is, speelt de (jongste) jeugd op kleinere velden en met minder spelers:
- Onder 8 jaar: 3 tegen 3 op +/- één achtse van het veld en zonder keeper
- Onder 9 jaar: 6 tegen 6 op een kwart veld (een 23 meter gebied dus)
- Onder 10 jaar: 8 tegen 8 op een half veld
- Vanaf 11 & 12 jaar speel je 11 tegen 11 op het gehele veld

Een hockeywedstrijd wordt begeleid door 2 scheidsrechters, die ieder aan een kant (de lange kant) van het veld het spel begeleiden. De scheidsrechter beslist over het spel op zijn helft én in één van de twee scoringsgebieden, maar ze mogen elkaar helpen over het gehele veld. Scheidsrechters fluiten wanneer ze een overtreding zien.

Daarnaast:
• Houdt de scheidsrechter de tijd en score bij.
• Zet de scheidsrechter de gegeven kaarten en gescoorde doelpunten op het wedstrijdformulier.
• Zorgt de scheidsrechter voor een sportief verloop van de wedstrijd.

Een reguliere hockeywedstrijd duurt 70 minuten en bestaat uit 4 kwarten van elk 17,5e minuut. Na elk kwart is er 2 minuten rust. Na het tweede kwart geldt er een langere pauze van 5 minuten. Internationale wedstrijden en hockeywedstrijden in de Nederlands Hoofklasse Dames en Hoofdklasse Heren zijn iets korter en worden gespeeld in 4 kwarten van 15 minuten.

Het doel van hockey is uiteraard om een doelpunt te scoren bij de tegenstander. In tegenstelling tot andere balsporten, kan je bij hockey NIET van overal op het veld scoren. Bij hockey kan je alleen scoren in de cirkel van de tegenstander. Je moet dus binnen de cirkel op goal schieten om te kunnen scoren. Wordt de bal van buiten de cirkel de cirkel ingespeeld, maar raakt niemand van het aanvallende team de bal nog binnen de cirkel aan voor de bal het doel in gaat? Dan wordt het doelpunt niet toegekend. Bij hockey bestaat er ook geen eigen doelpunt. Om een doelpunt te scoren moet de aanvallende partij de bal dus binnen de cirkel van de tegenstander aan hebben geraakt.

• Bij winst krijg je als team 3 punten.
• Bij gelijkspel krijgen beide team 1 punt.
• Bij verlies krijg je 0 punten.

Er zijn verschillende consequenties voor een overtreding. Dit is afhankelijk van de overtreding, waar op het veld de overtreding is én of de overtreding opzettelijk is gemaakt. Ziet de scheidsrechter een overtreding, dan fluit hij/zij en bepaalt welke partij de bal krijgt. Bij de meeste overtredingen volgt gewoon een vrije slag voor één van de twee partijen zoals hierboven beschreven. Maar er zijn ook 2 speciale spelhervattingen. Deze worden toegekend na niet-opzettelijke overtredingen in de cirkel of een opzettelijke overtredingen in het laatste 23 meter gebied. Hieronder leggen we de 2 speciale spelhervattingen uit:

Strafcorner
Als aanvallende partij kan je een strafcorner behalen, als de verdedigende partij een overtreding maakt binnen de eigen verdedigende cirkel, waarbij niet direct een doelpunt wordt voorkomen (de bal komt op de voet van een verdediger of er wordt gehakt op de stick bijvoorbeeld). Ook kan er een strafcorner worden toegekend als de verdedigende partij een opzettelijke overtreding maakt binnen het laatste 23 meter gebied (door bijvoorbeeld opzettelijk de bal met je voet tegen te houden, opzettelijk over de eigen achterlijn te spelen of de tegenstander te hard af te stoppen). Bij een strafcorner krijgt de aanvallende partij de mogenlijkheid om met een overtal een scoringspoging te doen vanaf de rand van de cirkel. Hierbij gelden de volgende regels:
• 4 verdedigers en de keeper starten in het doel, achter de doellijn. De andere medespelers moeten op de middenlijn staan.
• Het aanvallende team start op de rand van de cirkel. Één speler van het aanvallende team speelt de bal vanaf het aangeefstreepje op de achterlijn naar zijn/haar teamgenoten op de cirkelrand.
• De bal moet eerst buiten de cirkel aangenomen worden, daarna mogen ze de cirkel in om te scoren. Het eerste schot, wanneer geslagen of geflatst, mag niet hoger dan de plank in het doel eindigen. Een push mag wel hoog gescoord worden.
• Zodra de aanvallende partij de bal vanaf de achterlijn in het spel brengt, mag de verdedigende partij de bal proberen af te pakken.

Strafbal
Een strafbal wordt toegekend als de verdedigende partij een direct doelpunt voorkomt door een overtreding te maken binnen de eigen verdedigende cirkel. Houd je de bal op de doellijn tegen met je voet of lichaam, of maak je met je stick een zware overtreding tijdens de doelpoging van de aanvaller, dan kan de scheidsrechter fluiten voor een strafbal. Een strafbal is vergelijkbaar met een penalty. Een aanvaller mag de bal dan vanaf de strafbalstip (6.40 meter afstand van het doel) op goal pushen. Er is maar 1 poging, dus er is geen rebound. Als de keeper de bal tegenhoudt, wordt het spel gestopt en hervat met een vrije slag voor de verdedigende partij.

Bij opzettelijke of zware overtredingen waar dan ook op het veld, kan de scheidsrechter een tijdstraf opleggen aan de desbetreffende speler. De scheidsrechter kan, afhankelijk van de zwaarte van de overtreding, een groene, gele of rode kaart toekennen. Wat deze kaarten inhouden?

Groene kaart:
Krijg je als speler een groene kaart? Dan moet je 2 minuten het veld uit. Groene kaarten krijg je voor lichte overtredingen of spelbederf (bijvoorbeeld opzettelijk de bal tegenhouden met de voet of de bal wegspelen na een fluitsignaal). In die 2 minuten speelt je team met één speler minder verder.

Gele kaart:
Ook bij deze kaart moet je het veld verlaten maar dan voor 5 óf 10 minuten en speelt je team dus 5 of 10 minuten met een speler minder. Gele kaarten worden toegekend na herhaaldelijke overtredingen, opzettelijk spelbederf, fysiek spel zoals een sliding of beuk of commentaar op de scheidsrechters. Over het algemeen moet je bij een gele kaart 5 minuten naar de kant. Bij fysieke overtredingen moet je 10 minuten naar de kant en is je team dus 10 minuten lang in ondertal.

Rode kaart:
Je krijgt een rode kaart bij een ernstige en opzettelijke overtreding, zoals na-slaan, schoppen of ander wangedrag. De speler moet definitief het veld verlaten en zal ook de eerstvolgende wedstrijd niet mogen spelen. In de praktijk komt dit bij hockey vrijwel nooit voor.

Hiermee is de basis voor hockey uitgelegd en kan je het veld op. Vind je het allemaal nog ingewikkeld? Geen zorgen, hockeyclubs verzorgen altijd informatie momenten voor nieuwe leden of ouders van nieuwe leden, zodat iedereen de regels goed begrijpt. Daarnaast heb je de regels binnen een mum van tijd onder de knie, zodra je hockeyt of hockey kijkt.

Scheenbeschermers aan, bitje in, stick in de hand en spelen maar.

Veel plezier op het veld of langs de lijn!