Unselected

Je fietsketting schoonmaken en smeren: een stappenplan

Een fietsketting moet je regelmatig schoonmaken en smeren. Door je ketting goed te onderhouden, weet je zeker dat de aandrijving van jouw fiets lang meegaat. Je kunt het reinigen en smeren van jouw fietsketting overlaten aan een vakkundige, maar de klusjes zijn ook prima zelf thuis uit te voeren. Wanneer je rustig te werk gaat en de juiste stappen volgt, ontdek je dat het relatief eenvoudig is. Lees in dit sportadvies hoe je jouw fietsketting zelf kan schoonmaken en smeren!

Unselected

Waarom moet je je fietsketting schoonmaken?

Het is belangrijk dat je jouw fietsketting regelmatig schoonmaakt om zo een optimale levensduur van het onderdeel te garanderen. Wanneer je fietst, is de ketting continu in beweging. Jouw ketting krijgt dus behoorlijk wat te verduren. Dit geldt des te meer wanneer het onderdeel gedeeltelijk of geheel zichtbaar is. Vuil dat je onderweg tegenkomt, hecht na verloop van tijd aan je ketting.

Een schone en goed gesmeerde fietsketting komt echter niet alleen de levensduur van de ketting ten goede. Met een goed onderhouden ketting kan je namelijk ook sneller fietsen en ervaar je een soepele rit. De ketting gedraagt zich minder schokkerig en is daarmee ook een stuk stiller. Met een schone en goed gesmeerde ketting loopt het fietsen letterlijk gesmeerd.

Unselected

Hoe weet je of je fietsketting is versleten?

In hoeverre je fietsketting versleten is kan je op verschillende manieren controleren.
De gemakkelijkste manier is het gebruiken van een speciale kettingslijtagemeter, ook wel chainchecker genoemd. Dit gereedschap hoeft niet duur te zijn en biedt je een hoop gebruiksgemak. Je spant de ketting aan door druk te zetten op een pedaal, en zet de meter vervolgens op een schakel. De slijtagemeter geeft nu aan hoe ver jouw ketting versleten is. Geeft de meter aan dat de ketting té versleten is, dan is het tijd voor een nieuwe.
Heb je geen kettingslijtagemeter in huis, dan kun je er op andere manieren achter komen of jouw fietsketting versleten is. Een populaire methode is het gebruiken van een schuifmaat. Je stelt deze aan de binnenzijde in op 118 mm en plaatst hem vervolgens tussen de schakels van je ketting. Duw daarna de pootjes van de schuifmaat naar buiten en lees de waarde af. Is deze waarde hoger dan 120,5 mm, dan is je ketting praktisch versleten. Een fietsketting die versleten is, is namelijk opgerekt.

Het is doorgaans niet nodig om na elke rit te controleren of jouw fietsketting versleten is. Als referentie geldt dat een fietsketting ongeveer 3000 kilometer meegaat. Hoelang jouw ketting het precies volhoudt, hangt af van verschillende factoren. Naast de kwaliteit van de ketting speelt het bijvoorbeeld mee hoe vaak je in de regen rijdt en hoe goed je jouw ketting onderhoudt. Hier komt het schoonmaken en smeren van de ketting om de hoek kijken. Doe je dit vaker, dan voorkom je overmatige slijtage.

Unselected

Welk materiaal heb je nodig?

Voor het schoonmaken:
- ontvetter of afwasmiddel in sprayfles
- borsteltje, zoals een kettingborstel of tandenborstel
- twee schone doeken

Wanneer je jouw fietsketting geheel gaat demonteren voordat je deze schoonmaken gaat, heb je ook de volgende materialen nodig:
- missing link tang of kettingpons (afhankelijk van het soort ketting)
- bakje voor ontvetter en ketting

Voor het smeren:
- smeermiddel dat aansluit op jouw type gebruik
- pluisvrije doek

Unselected

In 3 stappen je fietsketting schoonmaken

1. Maak de ketting bereikbaar
Voordat je daadwerkelijk je fietsketting kunt schoonmaken, moet de ketting bereikbaar zijn. Beschermt een kettingkast jouw ketting, demonteer deze dan eerst. Wanneer de ketting slechts gedeeltelijk door de kettingkast wordt gedekt, kun je de kast in de meeste gevallen laten zitten. Je kunt dan namelijk telkens een ander stukje van de ketting bereiken door deze in beweging te brengen.

Is jouw fietsketting erg vies, bijvoorbeeld omdat deze lang niet meer of nooit schoon is gemaakt? Dan kan het een goed idee zijn om de gehele ketting te demonteren. Dat doe je met behulp van een missing link tang of kettingpons. Welk gereedschap jij precies nodig hebt, hangt af van het type ketting dat je hebt.

2. Ontvet de ketting
Het is nu tijd om de ketting te ontvetten. Laat je de ketting op de fiets zitten? Je kunt je ketting ontvetten door deze in te spuiten met een speciale ontvettende spray. Heb je dit niet in huis, dan kun je jouw fietsketting ook schoonmaken met afwasmiddel. Meng hiervoor wat afwasmiddel aan met warm water in een sprayfles. Is de gehele ketting ingespoten, dan gebruik je de borstel om de ketting schoon te schrobben en een schone doek om de restjes weg te poetsen. In plaats van het direct inspuiten van de ketting kun je ook telkens jouw borstel of doek in de ontvetter of afwasmiddel dippen.

Zodra je jouw ketting gedemonteerd hebt, ontvet je deze grondig met behulp van een bakje. Vul het bakje met een ontvetter of met afwasmiddel gemengd met warm water. Plaats de ketting hierin en laat het 5 tot 10 minuten staan. Daarna borstel je de ketting per schakel schoon. Omdat je alle hoeken gemakkelijk kunt bereiken, krijg je je ketting op deze manier schoner dan wanneer deze nog vast zou zitten aan de fiets.

3. Maak de ketting droog
Nadat je jouw fietsketting hebt ontvet en alle vuiltjes volledig zijn verdwenen, is het belangrijk om je ketting te drogen. Hiervoor pak je de tweede schone doek. Als jouw ketting nog vastzit aan de fiets, laat je de ketting gemakkelijk door de doek heenlopen. Houd de droge doek om de fietsketting heen en breng de ketting in beweging. Voor het beste resultaat herhaal je dit een paar keer en zorg je ervoor dat de ketting een paar keer rondgaat.

Unselected

In 3 stappen je fietsketting smeren

Nadat je jouw fietsketting hebt ontvet, heb je te maken met een volledig droge en onbeschermde ketting. Daarom moet je een fietsketting na het schoonmaken altijd smeren. Zo loopt jouw ketting straks weer lekker soepel en is deze beschermd tegen (weers)invloeden van buitenaf. Een fietsketting smeren is snel gedaan via de onderstaande drie stappen.

1. Breng smeermiddel aan

Een fietsketting smeren doe je met smeermiddel. Zorg dat de ketting goed bereikbaar is en breng een kleine hoeveelheid middel aan op alle schakels. Dit doe je door middel van druppels of een spuit. De werking van smeermiddel wordt niet per se beter wanneer je er (heel) veel van aanbrengt. Wees dus voorzichtig bij het aanbrengen. Houd daarbij rekening met het feit dat je alleen de rollen en pennetjes wilt smeren. Op alle andere plekken waar het smeermiddel terechtkomt, heeft het geen werking.

Welk smeermiddel geschikt is voor jou hangt af van de omstandigheden waarin jij het meest fietst. Fiets je voornamelijk in droog en relatief schoon landschap, dan is een zogeheten dry lube waarschijnlijk de juiste keuze voor jou. Fiets je daarentegen juist veel in nattere omstandigheden en ben je niet vies van een beetje modder, dan is een wet lube vaak de betere keuze. Je hebt daarnaast de keuze tussen kettingoliën en -waxen. Een wax trekt minder vuil aan, maar blijft in natte omstandigheden doorgaans wel minder goed zitten dan een olie.
2. Verwijder overtollig smeermiddel

Overtollig smeermiddel op de ketting verwijder je met een doek. Een ketting moet niet té vet zijn. In de regel geldt dat hoe meer vet je hebt aangebracht, hoe meer vuil de ketting aantrekt. Om ervoor te zorgen dat jouw ketting zo lang mogelijk netjes blijft, is het dan ook zaak om overtollig smeermiddel te verwijderen. Dit geldt des te meer voor de buitenkant van de ketting. De buitenzijde hoef je namelijk niet te smeren, dus het kan beter vrij van smeermiddel zijn. Zo trekt het minder vuil aan.

Maak bij het verwijderen van overtollig smeermiddel bij voorkeur gebruik van een pluisvrije doek. Zo blijven er geen pluisjes haken in je net schoongemaakte ketting. Onthoud echter dat deze stap in veel gevallen overbodig is wanneer je zuinig smeert. Het is vaak beter om een keer extra te smeren dan om te veel te smeren. Zo bespaar je smeermiddel en houd je je ketting langer mooi.
3. Doe een laatste controle

Je hebt je ketting nu schoongemaakt en gesmeerd. Als het goed is, loopt je ketting weer helemaal soepel. Om hier zeker van te zijn, kun je even een klein rondje maken. Draait je ketting na het volgen van bovenstaande stappen niet soepel, dan kan er meer aan de hand zijn. Je fietsketting is bijvoorbeeld versleten of het probleem zit in een ander onderdeel van je fiets. Functioneert je ketting wél weer soepel, dan hoef je (wanneer van toepassing) alleen nog maar je kettingkast te monteren.

Vanaf dit moment kun je jouw fiets weer gebruiken waarvoor deze is gemaakt. Wanneer je alert bent op ongewoon gedrag van je ketting, zoals vreemde bijgeluiden, kun je in de toekomst beter herkennen wanneer je ketting onderhoud nodig heeft. Realiseer je dat het onderhouden van een ketting geen eenmalige, maar een periodieke klus is. Als je veel fietst, is zelfs het maandelijks schoonmaken en smeren van je ketting geen overbodige luxe.

Unselected

Hoe vervang ik een fietsketting?

Op tijd de fietsketting vervangen is belangrijk maar hoe doe je dat? In dit stappenplan nemen wij je mee hoe je zelf de ketting kan vervangen!