Man met hangmat en tarp tijdens bivak

Waar kan je bivakkeren?

Wat is bivakkeren en waar kan je bivakkeren?

Zonder enig plan overnachten in de natuur? Het is voor sommige avonturiers een droom. Bivak is een bijzondere tak van sport, maar het is helaas niet overal toegestaan. Wil je weten waar je wel terecht kunt met je bivak? Hier ontdek je waar bivak is toegestaan en waar je rekening mee moet houden.

Bivakkeren firestarter

Wat is bivakkeren?

Droom je van een overnachting in de buitenlucht met niet veel meer dan een matje of hangmat en een slaapzak? Dan heb je het over bivak. Dit is een manier van overnachten waarbij je echt blootgesteld bent aan de elementen. Het gaat om een korte overnachting met zo min mogelijk voorzieningen, dus vaak ook zonder tent. Ook het spontane element hoort erbij. Vooraf weet je nooit zeker waar je gaat overnachten. Bivak gaat vaak hand in hand met andere disciplines, zoals bushcraft. Ook tijdens het backpacken kan het soms gebeuren dat je op een compleet willekeurige plek moet overnachten, zonder enige luxe.

Een bivak is ook een benaming voor een overnachtingshuisje in de bergen. Dit zijn vaak houten hutten met verschillende lege bedden. Soms heb je extra voorzieningen, zoals een kleine kachel of een paar kaarsen. Verder zijn de voorzieningen zeer beperkt. Je hebt dus geen stromend water en geen toilet. Het punt van deze huisjes is dat je in een noodgeval een veilige slaapplek hebt. Je moet hier je eigen voorzieningen gebruiken, zoals een slaapzak of een gaspitje om op te koken.

Het gebruik van een bivak is gratis. Wel moet je je altijd aan bepaalde regels houden. Zo mag je er niet meerdere nachten overnachten. Je deelt de bivak bovendien met andere wandelaars. Zorg ervoor dat je de bivak ook weer netjes achterlaat en sluit alle ramen en deuren goed. De huisjes liggen vaak in gebieden met slecht weer. Daarom is het extra belangrijk dat je het gebouw goed afsluit. Zo hebben andere wandelaars ook een droge en schone plek om te schuilen.

Wat is het verschil tussen bivakkeren en wildkamperen?

Wildkamperen en bivak worden vaak in één adem genoemd. Toch zit er een verschil tussen de twee. Dit is eigenlijk een klein nuanceverschil. Het verschil is in ieder land bovendien wat anders. Over het algemeen kun je zeggen dat wildkamperen betekent dat je buiten een camping overnacht in de natuur. Je hebt je tent mee en zet deze ergens in het bos of op een weiland neer. Het is geen overnachting binnen de gebaande paden, maar vaak heb je vooraf wel een idee waar je gaat slapen. Je hebt ook genoeg voorzieningen mee, zoals een tent, slaapmatje en slaapzak. Daar zit het grootste verschil tussen bivak en wildkamperen. Bij bivak gaat het voornamelijk om korte, ongeplande overnachtingen. Je moet plotseling je wandeltocht afbreken of gaat op pad zonder een duidelijk plan voor je overnachting te hebben. Misschien heb je slechts heel beperkte voorzieningen bij je, zoals alleen een slaapmat en slaapzak. Het gaat vaak ook om een korte overnachting, van zonsondergang tot zonsopkomst. Je blijft dus niet nog even een ochtend nagenieten van het uitzicht, maar wandelt meteen weer verder.

Mensen bij een kampvuur tijdens bivak

Mag je in Nederland bivakkeren?

Wil je bivakkeren in Nederland? Dan heb je helaas pech. Bivak is namelijk niet toegestaan in Nederland. Ook wildkamperen mag hier niet. Dat heeft vooral te maken met de dichtbevolktheid van Nederland. Je bent altijd wel in de buurt van iemands woning of een privéterrein. Overnachten naast de weg zorgt bovendien voor onnodig veel risico. Het is om die reden ook niet nodig om een noodovernachting te maken in Nederland. Je bent altijd wel in de buurt van een dorp of stad. Er zijn genoeg campings in de regio of je kunt terecht bij een boer. Echte bivak bestaat dus niet in Nederland, gewoon omdat de noodzaak er niet voor is. Je bent hier nooit ver genoeg van de bewoonde wereld om in een noodgeval ergens te moeten overnachten.

Ben je op zoek naar de ervaring van bivak, maar dan op een legale manier? Dan is paalkamperen een goede tussenweg. Op verschillende plekken in Nederland vind je een zogenaamde paalkampeerplaats. Dit is dus wel een georganiseerde kampeerplek, maar dan met minimale voorzieningen. Meer dan een waterpomp zul je hier niet vinden. Je overnacht midden in de natuur en kunt niet rekenen op elektriciteit, een toiletgebouw en andere voorzieningen. Officieel valt dit onder wildkamperen, maar het komt wel het meeste in de buurt van echte bivak in Nederland.

Waar kan je bivakkeren?

Droom je ervan om toch een keer op een onbekende plek te gaan slapen in de buitenlucht? Dan is het goed om te weten waar je wel terechtkunt voor een nachtje bivak. Het is het makkelijkste om te zoeken naar landen waar wildkamperen is toegestaan. Dit houdt vrijwel altijd in dat bivak hier ook legaal is. Voor de volgende populaire vakantielanden vertellen we of wildkamperen en bivak is toegestaan.

België
België is een prachtig land met rijke natuur. Zo staat een nachtje bivakkeren in de Ardennen bij veel mensen op hun droomlijstje. De regel is dat bivak en wildkamperen zijn toegestaan, behalve op specifieke plekken. Zo zijn er hele regio’s aan de kust waar het niet mag. Ook in bepaalde bossen kan een bord staan dat wildkamperen verbiedt. Bivak is dan automatisch ook verboden. Gelukkig heeft België tegenwoordig steeds meer plekken die zijn ingericht op echte natuurovernachtingen. Dit worden ook wel bivakzones genoemd. Ze zijn vergelijkbaar met de paalkampeerplekken in Nederland. Op voorzieningen moet je hier dus niet rekenen. Je slaapt echt in de natuur, maar wel op een vooraf aangewezen plek. Echte bivak is het dus niet, maar het komt aardig in de buurt. Zo is bivakkeren in België toch een klein beetje mogelijk.

Luxemburg
Ook Luxemburg is een land dat bekendstaat om zijn rijke natuur. Het is dus niet gek dat veel wandelaars hier ooit een keer een nacht in de wilde natuur willen doorbrengen. Helaas is dat niet zomaar toegestaan. Luxemburg heeft een totaalverbod op wildkamperen. Je mag dus niet zomaar ergens een nacht bivakkeren in Luxemburg. Er zijn ook geen bivakkeerplaatsen, zoals in Nederland en België. Wil je toch in Luxemburg bivakkeren? Dan kom je het dichtste in de buurt door op het terrein van een boer te overnachten. Dit is namelijk wel toegestaan. Zolang je toestemming hebt van de eigenaar van een terrein, mag je hier overnachten. Op zeer afgelegen plekken in Luxemburg lig je dan alsnog in de bossen. Zo krijg je toch de kans om een bivakvakantie te ervaren.

Duitsland
Helaas is bivakkeren in Duitsland ook niet toegestaan. Ook wildkamperen mag niet in dit land. De natuurgebieden zijn hier groot, maar ook Duitsland heeft een grote bevolking. De natuur moet daarom extra goed beschermd worden, waardoor het niet toegestaan is om zomaar ergens te overnachten. Wil je toch bivakkeren en Duitsland verkennen? Ga dan op zoek naar zogenaamde bivakzones. Dit zijn aangewezen plekken met minimale voorzieningen. Vaak vind je hier niet meer dan een waterpomp. Hier mag je meestal gratis overnachten. De bivakzones zijn zowel ingericht door de overheid als door particulieren. Zo is het ook mogelijk om op een privéterrein in de natuur te overnachten. Dit is nog steeds niet écht bivakkeren in Duitsland, maar je komt wel dicht in de buurt van de echte bivakervaring.

Zwitserland
In Zwitserland heb je meer mogelijkheden wanneer je in de natuur wilt overnachten. Hier zijn wildkamperen en bivakken in principe toegestaan, tenzij anders aangegeven. Voor veel grote natuurgebieden geldt een kampeerverbod. Bivak is dan ook niet toegestaan. Hier mag je wel zomaar een nachtje doorbrengen op een leeg weiland of aan de rand van het bos. Omdat de regels zo sterk verschillen per regio, is het slim om eerst op te zoeken of je in een bepaalde gemeente mag wildkamperen.

Oostenrijk
Een meerdaagse wandeling door de Oostenrijkse Alpen vraagt natuurlijk om een nachtje doorbrengen onder de sterrenhemel. De regels rondom bivak zijn niet zo duidelijk in Oostenrijk. In sommige gemeenten is het toegestaan, terwijl je in andere gebieden absoluut niet mag wildkamperen. In de Alpen geldt dat wildkamperen mag, maar alleen wanneer het echt om een noodsituatie gaat. Je mag dus niet door de Alpen trekken met de wetenschap dat je daar een nachtje door gaat brengen. Kijk dus vooraf goed naar de gemeenten die je bezoekt tijdens je vakantie en waar wildkamperen legaal is.

Frankrijk
In Frankrijk heb je geluk, want hier is wildkamperen bijna overal toegestaan. In de regel mag je hier gewoon in de buitenlucht overnachten, tenzij anders aangegeven. Het is daarom wel verstandig om vooraf te kijken in welke natuurgebieden een verbod op wildkamperen geldt. Zo kun je je reis door Frankrijk zorgvuldig uitstippelen.

Noorwegen
In Noorwegen is de liefde voor de natuur groot. Ook je vrijheden als bivakkeerder zijn groot. Hier heb je namelijk het recht om op ieder onbebouwd gebied te overnachten. Dit mag dus ook gewoon op een privéterrein. Je moet je wel aan een paar voorwaarden houden. Zorg ervoor dat je buiten het zicht van huizen blijft. Ook open vuur is niet toegestaan en je moet je afval opruimen. Je moet bovendien na één nacht de plek verlaten.

Zweden
In Zweden geldt hetzelfde principe als in Noorwegen. Dit maakt het een uitstekend bivakkeerland. Je kunt terecht in de natuur, maar ook op weilanden aan de rand van dorpen. In sommige koudere gebieden heb je ook toegang tot bivakhuisjes. Je overnacht dan beschut, maar dat is natuurlijk niet de echte bivakervaring. Gelukkig heb je in Zweden dus ook genoeg opties in de buitenlucht.

Bivak is een ongeplande overnachting met minimale voorzieningen. Geen tent, maar een slaapmatje of hangmat onder de sterrenhemel. Dit in tegenstelling tot wildkamperen, dat vaak net wat luxer en uitgebreider is. Helaas gelden er in verschillende landen strenge regels rondom wildkamperen en bivak. Je kunt het beste terecht in Frankrijk, Zweden en Noorwegen. Ook gebieden als de Ardennen of Alpen lenen zich goed voor een overnachting in de natuur. Zo leer je deze prachtige gebieden op een unieke manier kennen.